UNESCO’nun Hükümetlerarası Okyanus Komisyonu (IOC) tarafından 8 Haziran olarak ilan edilen Dünya Denizler ve Okyanuslar Günü’nün 2018 aksiyon konusu “Sağlıklı okyanuslar ve denizler için plastik kirliliğinin önlenmesi ve çözüm önerilerinin geliştirilmesi” olarak belirlendi.
IOC’de ülkemizi temsil eden DzKK Seyir Hidrografi ve Oşinografi Dairesi Başkanlığı koordinasyonunda her yıl toplanan ve ülkemizde deniz araştırmaları icra eden ve denizel alanlarımızın yönetiminden sorumlu kurumlarının temsilcilerinden oluşan SHOH Plan ve Koordinasyon Kurulunun 2018 toplantı kararları arasında “8 Haziran” için farkındalık yaratılması ve bu yılki tema ile ilişkili bilgilendirme ve aktivitelerin düzenlenmesi tavsiye edildi. Bu kapsamda küresel ölçekte aktivitelerin yayınlandığı dijital ortamın http://www.worldoceansday.org adresinden takip edilerek farkındalığın artırılması ve çözüme katkı sunulması istenmektedir.
Ülkemizdeki çalışmalar, Çevre ve Şehircilik Bakanlığının Denizlerde Bütünleşik Kirlilik İzleme Programı çerçevesinde TÜBİTAK MAM Çevre ve Temiz Üretim Enstitüsü ve farklı üniversiteler tarafından (TÜBİTAK ve AB destekli projeler ile de desteklenerek) seviyelerin ve etkilerin tespiti yönünde devam etmektedir. Çalışmaların özellikle etkilerin tespiti yönünde artırılması, bilinçlendirme ve örnek uygulama faaliyetlerinin yaygınlaştırılması, gerekli arıtım teknolojilerinin geliştirilmesine yönelik çalışmaların yapılması ve başlangıç olarak tek kullanımlık plastik ürünler yerine alternatif ürünlere geçilmesi gerekmektedir.
Denizlerdeki plastik kirliliği insan sağlığı için tehdit oluşturmakta, canlı deniz yaşamına zarar vermekte, canlı ölümlerine neden olmakta, yaşam ortamlarını (habitatlarını) tahrip etmekte ve yerel ekonomilere önemli kayıplar yaşatabilmektedir. Son yıllarda yapılan küresel ve bölgesel projelerin sonuçlarına göre denizlere taşınan çöplerin %80’i kara kökenli olup bunların da çok önemli bir yüzdesini plastikler oluşturmaktadır. Günde 8 milyon ton plastiğin okyanuslara ve denizlere taşındığı varsayılmaktadır. Bugün dünya denizlerinde tahmin edilen plastik sayısı 5,25 trilyon parçacık seviyesindedir. Bunların temizlenmesi için sadece ABD’de bugüne kadar 11,5 milyar dolar harcandığı raporlanmaktadır.
İlgili başvuru bağlantıları:
Adverse Health Effects of Plastics
Plastic Breaks Down in Ocean, After All- And Fast
Plastic Contamination in the Atlantic Ocean
Impacts of plastics on human health and ecosystems
https://serc.carleton.edu/NAGTWorkshops/health/case_studies/plastics.html
Fotoğraflar
